مقدمه : سیستم‌های نوین قالب‌بندی  و عوامل موثر در طراحی قالب بندی بتن

با توجه به شکل خمیری بتن وجود قالب امری ضروری است.

سیستم‌های نوین قالب‌بندی یک قالب بندی خوب بایداز لحاظ اقتصادی و زمانی و ایمنی قابل توجیح باشد.پروسه قالب بندی در حدود ۳۵ تا ۷۵ درصد هزینه اجرای عضو بتنی را به خود اختصاص می دهد.سیستم‌های نوین قالب‌بندی و عوامل موثر در طراحی قالب بندی بتن مورد نظر شکل عضو بتنی و میزان پایداری آن عضو در برابر بار وارده می باشد.

*انواع قالب بندی در حالت کلی :

آجری
فلزی
چوبی
پارچه ای
پلاستیکی
*عوامل موثر در طراحی قالب و اجرای آن :

۱- مخارج تهیه مصالح و ساخت قالب متناسب با نیازهای مورد مصرف آن باشد.

۲- تعداد دفعات مورد نیاز بههمان قالب ( معماری و سازه ای و ..).

۳- انتخاب روش ساخت و مصالح مناسب ودر صورت لزوم پوشش مناسب سطوح داخلی قالب.

۴- روش مناسب و وسائل کافی برای حمل ، بلند کردن و سوارنمودن قالها در محل کار انتخاب و پیش بینی شده باشد.

۵- انتخاب مناسب جنس قالب.

*نکات اساسی در طراحی و انتخاب نوع قالب :

۱- قیمت تمام شده ارزانتر.

۲- بازگشت سریعتر سرمایه.

۳- اتلاف مصالح کمتر .

۴- اتلاف نیروی کار کمتر.

۵- افزایش کیفیت تولیدات.

۶- بالاتر بودن سطح نظارت فنی در کارخانه.

۷- دقت بیشتر در اجرای طح.

۸- کاهش زمان اجرا.

۹- سرعت بیشتر و راندمان بهتر در تولید و نصب.

*لزوم استفاده از سیستمها نوین قالب بندی :

با توجه به گسترش صنعت ساختمان سازی مخصوصا انبوه سازی و سازه های مرتفع نیاز به روشهای اقتصادی و ایمن بیش از پیش احساس می شود .این روشها می بایست نیاز مارا در تامین سرعت اجرا نیز برآورده سازد.برخی از سیستمهای نوین قالب بندی عبارتند از :

۱-سیستم قالب تونلی.

۲-سیستمهای بالا رونده.

۳-سیستمهای قالب بندی سقف و دیوار و ستونها.

*معرفی سیستم قالب تونلی :

۱-در این روش سازه ای قالب تونلی از نوعی قالب فلزی به شکل تونل جهت قالب بندی یکپارچه دیوار و سقف بتنی هر طبقه استفاده می گردد.

۲-امکان قالب برداری پس از یک مرحله بتن ریزی (در یکروز )با گذشت ۲ روز.

۳-سیستم قالب تونلی که در سازه ها بکار رده می شود موجب استفاده بهینه از مساحت مفیدزیربنا میگردد.

۴-همچنین این سیستم مقاومترین یستم سازه ای در رابر زلزله می باشد.

۵- این سیستم مزایای زیادی.

در مقایسه با دیگر روشهای متداول ساخت دارد از جمله اینکه موجب کاهش هزینه و کوتاه نمودن دوره ساخت نسبت به روشهای متداول می شود.

*اجزای تشکیل دهنده قالب تونلی TRTF :

۱- صفحات فلزی قائم و افقی .

۲- المانهای مورب و قائم چرخدار.

۳- بستهای مخصوص گیرداری.

۴- بستهای تراز و آب بند کن.

*محاسن سیستم قالب بندی تونلی :

۱- سرعت در اجرا و صرفه جویی در هزینه تمام شده.

۲- مقومت بسیار مناسب در برابر زلزله.

۳- سهولت در اجرا و نظارت سازه.

۴- عایق بندی حرارتی و صوتی ساختمان .

۵- کاهش ۵ تا ۶ سانتیمتر از ضخامت کف سازی .

۶- کاهش %۶۰ تیغه چینی در داخل ساختمان حتی جداکننده های اصلی .

۷- کاهش %۳۰ میلگرد در ساختمان.

*معایب سیستم قالب تونلی :

۱-از جمله معایب این سیستم می توان به محدودیت ایجاد شده در معماری اشاره کرد.

۲-باتوجه به اینکه این سیستم عملکرد قال توجهی از بابت اقتصادی در انبوه سازی دارد ولی بالعکس عملکرد غیر قابل توجهی در ساختمانهای مسکونی کوچک دارد.

۳- هزینه شارژ اولیه برای خرید این تجهیزات زیاد است.

۴- استفاده در ماشین آلات افزایش می یابد.

*پیشنهاد جهت اجرای اقتصادی این سیستم :

۱- استفاده از قطعات پیش ساخته .

۲- استفاده از بچینگ پلانت باظرفیت مناسب.

۳- بهره گیری از تعداد تاورکرین با جانمای مناسب.

۴- رعایت تعداد سفارش قالبها با توجه به قرینگی ساختمان .

۵- بکارگیری فن آوری مناسب در تسریع گیرش بتن.

۶- استفاده از این سیستم در پروژه های باتعداد حداقل ۶۰۰ واحد.

*معرفی سیستمهای قالب بندی بالا رونده :

استفاده از سیستمها قالب بالا رونده از تنوع بالایی برخودار می باشد که بنا به شرایط کارگاهی مقرون بصرفه ترین نوع با در نظر گرفتن زمان انجام این سیستم انتخاب می شود. انواع سیستمهای قالب بالا رونده عبارتند از :

۱-CB (قالبهای بالا رونده بدون جک هیدرولیکی ).

۲-RCS ( قالبهای بالا رونده اتوماتیک).

۳-SCS ( قالبهای بالا رونده اتوماتیک).

۴-SKS ( قالبهای بالا رونده اتوماتیک).

*قالبهای بالا رونده CB:

۱-این قالب بالا رونده جزء اولین سری قالبهای بالا رونده است که بااستفاده از تاورکرین حرکت می کند.

۲-از مزایای این سیستم هزینه کم آن و ایمنی بسیار بالای آن است.

۳-از معایب این سیستم میتوان به ساده بودن آن ازلحاظ ساختار و شکل اشاره نمود.

*قالب بالا رونده RCS :

۱- این قالب که به قالب رونده ریلی معروف است جزء قالبهای بالا رونده اتوماتیک محسوب میشود.

۲- در این نوع قالب از جکهای هیدرولیکی جهت جابجایی قالب در ارتفاع استفاده می شود.

۳- یکی دیگر از مصارف این قالبها محافظت از کارگاه در برابر باد در سازه های بلند مرتبه است.

*قالب بالا رونده SCS :

این سیستم نیز مانند RCS عمل میکند با این تفاوت که در این سیستم سعی شده شرایط ایمنی افزاش یابد، به همین خاطر این سیستم در تمامی شرایط آب و هوایی جوابگوی نیاز ما می باشد.

*قالب بالا رونده SKS :

این سیستم نیز مانند سستم SCS می ماند با این تفاوت که این سیستم در اجرای دیوارهای حائل یکطرفه کاربرد دارد.از مزایای این سیستم می توان به تحمل بار بسیار زیاد آن در عین مقرون به صرفه ودن اشاره نمود.

*سیستم های قالب بدی سقف :

از جمله سیستمهای نوین قالب بندی سقف می توان به سیستمهای زیر اشاره کرد :

۱-BFS FLEX

۲-SK

۳- میزی

*قالب بندی به روش BFS FLEX :

این سیستم که با توجه به سبکی ، سرعت ، و کیفیت نمای مناسب جهت اجرای دالها پیشنهاد میگرد یکی از مزایای این سیستم تعداد کم المانهای تشکیل دهنده سیستم می باشد که عبارتند از : پلای وود به عنوان رویه ، تیرهای چوبی اصلی و فرعی ، سرجکهای دوبل و تک ، پایه های مهاری و سه پایه های نگهدارنده.

*مزایای سیستم BFS FLEX :

۱-سرعت مونتا بالا با توجه به کم بودن قطعات و اتصالات .

۲-سبک بودن سیستم در مقایسه باسایر سستمهای مشابه .

۳-عدم نیاز به نیروی متخصص جهت مونتاژ و دمونتاژ .

۴-کیفیت نمای مناسب با توجه به استفاده از پلای وودبه عنوان رویه قالب .

۵-انعطاف پذیری بسیار بالا جهت استفاده در دالهای تخت ، سیستمهای تیر دال و غره .

۶-امکان قالب بندی دال با ضخامتهای مختلف.

*قالب بندی به روش SK :

قالب بندی به این روش بسیار سریع و آسان است . سیستم SK طوری طراحی شده است که قالب درکوتاهترین زمان در مقایسه با سیستم های دیگر باز شود.مزایای این سیستم عبارتند از :

۱-بدون اینکه بتن به مقاومت مورد نیاز برسد ، می توان قالب ها را باز کرد ولی جکهای نگهدارنده تا زمانی که بتن به مقاومت مورد نیاز نرسیده است ، زیر دال بتنی می ماند.

۲-نصب سریع و آسان بدون نیاز به جرثقیل

۳-سطوح نمایان بتن به دلیل استفاده از پلای وود بسیار صاف است.

۴-امکان اجرای دال با ضخامتهای مختلف.

۵-مدولار بودن قطعات سیستم.

*قالب بندی به روش رومیزی :

این سیستم جهت باز و بسته کردن قالبها در سح بزرگ کاربرد داردودر مقایسه با سیستمهای دیگر از سرعت و کارائی بیشتری برخوردار است.از مزایای این سیستم می توان به موارد ذیل اشاره کرد :

۱-در سیستم قالب بندی میزی از قالبهای بزرگ استفاده می شود و در اسرعوقت سطوح بزرگی از پروژه قالب بندی میگردد و باز کردن قالب نیز به راحتی انجام میگردد.

۲-در این سیستم قالبها در مرحله شروع پروژه بصورت یکپارچه نصب میگردد وتا آخر پروژه قابل استفاده است.

۳-حمل و نقل سیستم قالب بندی میزی به نیروی انسانی کمتری نیاز دارد و به راحتی انجام میگیرد.

۴-در این سیستم به جای سولجرهای فلزی از تیرهای چوبی و رویه پلای وودی استفاده می شود ، در نتیجه وزن سیستم بسیار سبک است.

۵- در رویه این سیستم از پلای وود استفاده می شود ، در نتیجه سطح بتن بسیار صاف است.

*قالب بندی به روش زیگما :

سیستم قالب بندی زیگما از قالبهای فلزی و متعلقات آن که بسیار ساده و سریع این اجزا ء را به یکدیگر متصل می سازند تشکیل شده است ، در نتیجه زمان قالب بندی و هزینه های کارگری بطور قابل توجهی کاهش می یابد. ارتفاع پانلها در این سیستم ۳۳۰، ۲۷۰، و ۱۵۰ سانتیمتر است.

عرض این انلها طوری طراحی شده است.که قالبهای پلان قابل تغییر و متناسب با آن باشد . به عنوان مثال عرض پانلها ۳۰ ، ۴۵ ، ۶۰ ، ۷۵، ۹۰، ۱۲۰، ۲۴۰ سانتیمتر و جهت رویه پانها می توان پلی پروپلین های سخت شده یا پلای وود استفاده نمود.از طرفی اتصال پانلهای این سیستم قالب بندی ، توسط قفلهای خاص در هر نقطه ای ازقالب امکان پذیر است . و این پانلهارا می توان بصورت ایستاده یا خوابیده نیز مورد استفاده قرارداد.

*مزایای استفاده از سیستم قالب بندی زیگما :

– پانلها :

۱- طراحی پانلها به نحوی است که افزایش عرض آنها مضربی از عدد ۱۵ باشد.

۲- ارتفاع پانلها متناسب با ساختمان استاندارد می باشد.

۳- مقاومت خمشی پانلها مطابق با استاندارد DIN می بشد.

۴- شکل خاص پانلها در نقاط خاص گوشه باعث شده تا اعضای آن در راستای افقی و عمودی به آسانی قابل حرکت باشند و نیازی به چکش در این خصوص نمی باشد.

– اتصالات :

۱- ضربه ای که با چکش به مهره این قفلها وارد می آید ، باعث پایداری آن اتصال می گردد و با چندضربه عمل آببند کردن ، تراز کردن و شاقول شدن صورت میگیرد.

۲- نقاط اتصال از قبل طوری طراحی شده است که کاملا مشخص بوده و دیگر نیازی نیست که کارگر محل اتصال را بخواهد تعیین کند یا آن را تغییر دهد و در نتیجه احتمال خطا نیز کاهش یافته و به صفر می رسد و در نتیجه سرعت کار بطور قابل توجهی بالا میرود.

*قالب بندی ستونها:

قالب بندی ستونها نیز بنا به احتیاج و نیاز ما به انواع مختلفی تقسیم می شود که برخی از آنها عبارتند از :

۱-قالب بندی با استفاده از پلای وود .

۲- راپید.

۳- قالب های گرد.

۴- قالبهای مدولار.

۴- قالبهای خاص.

از مزایای قالب بندی ستون با پلای وود می توان به مقرون به صرفه بودن و سبک بودن و راحتی در حمل آن نام برد.

از مزیتهای قالب بندی به روش راپید نیز می توان به سرعت اجرای بسیار بالای آن اشاره نمود.

*قالب بندی ستونهای دایره ای و مدولار:

*قالب بندی ها خاص:

این قالبها بیشتر در پل سازی ها مورد ستفاذه قرار می گیرند و اصولا ساخت این قالبها توجیه اقتصادی ندارد مگر آنکه بصورت تیپ مانند تعداد زیادی از این قطعات موجود باشد، در غیر اینصورت صرفا جهت سهولت اجرا در موارد خاص مورد استفاده قرار می گیرند.

*توجیه اقتصادی و زمانی در استفاده از روش های نوین قالب بندی:

۱- شاخصهای برتر اقتصادی این روشها شامل سرعت ساخت ، کاهش هزینه ساخت ، کاهش خواب و سرمایه و بازگشت سریعتر آن ، کاهش هزینه بالاسری ، طول عمر بالای بنا ، کاهش پرت مصالح و کاهش نیروی انسانی و… می باشد.

۲- از نگا ه هزینه آمار هزینه اجرای اسکلت ساختمان با این شیوه ها ، %۴۰ هزینه مستقیم کمتر نسبت به اسکلت فلزی و %۱۵ نسبت بتنی متعارف خواهد شد.

۳- هزینه سفید کاری در این روشها حدود % ۶۸ درصد کتر از اسکلت بتنی د ربنماهای ۱۰ طبقه و % ۷۵ کمتر در بناهای ۱۰ طبقه می باشد.

۴- علاوه بر هزینه کمتر ، %۵۰ کاهش زمان را نسبت به روشهای معمول دیگر ایجاد می کند.

۵- طبیعت تکرار پذیر این شیوه باعث می شود با نیروی انسانی نه چندان زیاد به سرعت عمل بالایی در اجرا رسید بطوریکه با ۸ الی ۱۰ کارگر فنی و یک راننده تاور کرین می توان ۳۰۰ متر مربع قالب را جایگذاری و ۳۵ متر مکعب بتن ریزی داشت.

۶- باتوجه به پچیده بودن این سیستم و نیاز به آموزش تخصصی نیروی انسانی ، دستمزد اجرای این روش %۱۱ بیشتر است.

۷- روش قالب تونلی ، اجرای همزمان دیوار و سقف می باشد که با توجه به حجم بتن ریزی و قالب های وسیع مورد استفاده در یک مرحله بتن ریزی نیاز به ماشین آلات بیشتری را می طلبد .

در ارزیابی داخلی انجام شده برای ساختمان ۴ یا ۵ طبقه ، این هزینه حدود % ۱۲ و برای ساختمانهای ۱۰ طبقه حدود %۹ بیشتر از هزینه ماشین آلات در اسکلت بتنی می باشد.

*منابع:

* مرکز تحقیقا مسکن ، وزارت مسکن ، روش اجرای ساختمانهای بتن مسلح با عایق ماندگار مسطح پانلی .

* گروه آموزش و پرورش ونزوئلا، جزوه آموزشی سیستم خانه سازی کیسون تابستان ۱۳۸۷ .

* راهنمای قالب بندی ساختمانهای بتن آرمه ۱۳۸۲ .

* دفتر تدوین و تدرویج مقررات ملی ساختمان ، طرح و اجرای ساختمانهای بتان آرمه ۱۳۸۵٫

* انبوه سازی مسکن ، نشریه فرآیند معماری شمار ۶ مورخ ۱۳۸۸٫

 

گردآوری شده توسط: واحد فنی شرکت فرتاک ویژن

 

جهت دانلود این مقاله روی لینک زیر کلیک کنید…

سیستم های نوین قالب بندی۱

لیست پروژه های فرتاک ویژن