سقف های مرکب عرشه فولادی

با توجه به روند رو به افزایش ساخت و ساز ساختمانهای داخلی و عدم جایگزینی قابل اعتماد برای روشهای سنتی ساخت مسکن ، هزینه بالای ساختمان و کارکنان وجود دارد که زمان ، اجرای نادرست و مشکلات فراوان را در بخش مسکن ایجاد می کند. از آنجا که روشهای سنتی نمی تواند نیازهای امروزی را در بخش مسکن برآورده سازد ، روشهای صنعتی شدن و ساخت و سازهای مسکن بیشتر متمرکز شده است.

روشهای ساخت ساختمان صنعتی منجر به استفاده کارآمدتر از مصالح ، کارکنان و زمان اجرا می شود ، در نتیجه ساخت سریع ، ایمنی و ساختمان سبک وجود دارد. یکی از این سیستم های اجرایی ، سقف های مرکب عرشه فولادی است که به عنوان فناوری جدید و صنعتی شدن در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن معرفی و ثبت شده است.

امروزه استفاده از سقف های مرکب عرشه فولادی، بسیار مورد توجه است و باعث شده است که روش‎های قدیمی و سنتی درساخت سازه، کنار گذاشته شوند. این‌گونه سقف‎ها از ترکیب دو لایه ورق گالوانیزه تولید می‌شوند و اجرای آن‎ها فرایند نسبتا ساده‌ای دارد.سبک بودن این نوع سقف‎ها، باعث کاهش مقاومت آن‎ها نشده است و از استحکام بالایی برخورداراند. از طرفی سقف های مرکب عرشه فولادی،به لحاظ اقتصادی نیز مقرون به‌ صرفه هستند. در ادامه با جزییات بیشتری در مورد سقف‎های عرشه فولادی صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

نکاتی در مورد طراحی سقف های مرکب عرشه فولادی

طراحی سقف های مرکب عرشه فولادی شامل محاسباتی است که به صورت دستی و بر اساس آیین‌نامه‌ها و مقرراتی که در این زمینه وجود دارد، انجام می‌شود. برخی از نکات مهم را در اینجا بررسی می‌کنیم:

در اتصال میان بتن و ورق، باید به مواردی چون برآمدگی‌های روی ورق، شیب آن و ارتفاع، کاملا توجه کرد. تمام آیین‌نامه‌های مورد نظر از جمله BS5950 و SDI و همچنین مبحث 10 مقررات ملی ساختمان، باید در طراحی سقف عرشه فولادی لحاظ شوند. پس از طراحی، میزان لرزش و جابجایی سقف، کنترل و بررسی‌های لازم در این زمینه انجام شود. نکته بسیار مهم دیگری که در طراحی سقف های مرکب عرشه فولادی باید مورد توجه قرار گیرد، فاصله دهانه های سقف عرشه فولادی است.

در این نوع سقف‌ها، فاصله تیرها تا سقف می‌تواند کمی بیشتر باشد. همین امر باعث کاهش وزن سازه می‌شود که یکی از مزیت‌های این‌گونه سقف‌ها نسبت به انواع دیگر سقف‌ها به حساب می‌آید. اما باید به این نکته توجه کرد که فاصله مورد نظر، بیش از اندازه، زیاد نباشد تا از لرزش سازه جلوگیری کند.

مناسب‌ترین و ایمن‌ترین فاصله دهانه های سقف عرشه فولادی به چه اندازه است؟

میزان فاصله دهانه های سقف عرشه فولادی به ضخامت ورق بستگی دارد. هرچه ورق سقف، ضخامت بیشتری داشته باشد، فاصله می‌تواند افزایش پیدا کند. کمترین ضخامت ورق سقف های مرکب عرشه فولادی، 0.8 میلی‎متر است. هنگام استفاده از این نوع ورق، فاصله تیرها باید کمتر از 4/2 متر باشد. همچنین در هنگام استفاده از ورق 25/1 میلی‎متری، می‌توان تا 3/3 متر، فاصله را افزایش داد. پس بسته به ضخامت ورق که می‌تواند بین 0.8 و 25/1 میلی‌متر باشد، می‌توان فاصله دهانه های سقف‌ عرشه فولادی را تغییر داد. در صورت رعایت این نکته، سازه به هیچ عنوان دچار لرزش نمی‌شود. ذکر این نکته نیز ضروری است که فاصله بیشتر از 3/3 متر بین تیرهای فرعی، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

مزیت سقف های مرکب عرشه فولادی به انواع دیگر سقف‌ها چیست؟

ویژگی‌های سقف های مرکب عرشه فولادی، آن را از سایر انواع سقف‌ها متمایز می‌کند و استقبال زیاد از این نوع سقف را در پی داشته است. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• انبار آسان:
  انبار و ذخیره عرشه‌های فولادی، فرایندی نسبتا آسان است.
• ظاهر زیبا:
  پوششی که برای این نوع سقف‌ها استفاده می‌شود، ظاهری زیبا به این سازه‌ها می‌دهد.
• وزن پایین:
  ساختار این نوع سقف، باعث شده است که نسبت به سایر سازه‌های مشابه، سبک‌تر باشد.
• اجرای آسان:
  ساختار و ویژگی‌های سقف عرشه فولادی، نصب آن را ساده کرده است.
• نفوذ ناپذیری و استحکام بالا:
  تولید این نوع سقف به شکلی انجام می‌شود که مقاومت آن را بسیار بالا می‌برد. سقف عرشه فولادی در هنگام آتش‌سوزی‌های احتمالی، می‌تواند مقاومت بالایی از خود نشان دهد، به‌علاوه این نوع سازه در شرایط جوی مختلف، نفوذناپذیر می‌ماند و اجازه ورود آب به داخل سازه را نمی‌دهد.
• هزینه پایین:
  اجرای سقف عرشه فولادی، نه‌تنها خود هزینه نسبتا پایینی دارد، بلکه ما را از خرید بسیاری مصالح دیگر مانند برخی میلگردها بی‌نیاز می‌کند و بدین ترتیب باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود.
• مقاومت بالا:
  برآمدگی‌ها و فرورفتگی‌هایی روی ورق سقف وجود دارد که مقاومت آن را در برابر ساییدگی‌ها و موارد دیگر، بسیار بالا برده و باعث شده است که نسبت به ورق‌های دیگر، مقاومت بالاتری را از خود نشان دهد. همچنین برخی تولیدکنندگان به استفاده از ورق گالوالوم در سقف‎های عرشه فولادی روی آورد‎اند که باعث مقاومت دوچندان این نوع سقف‎ها می‎شود.

گلمیخ‌ها، رابط ورق و بتن

گل میخ‌ها وظیفه اتصال ورق و بتن را بر عهده دارند و درواقع نوعی برش‎گیر به حساب می‌آیند. طبق استانداردهای ISO، در ساخت گل میخ‌ها باید موارد زیر مورد توجه قرار گیرد:

• مواد استفاده‌شده در تولید گل میخ
• حالت و مکان جوشکاری روی گل میخ
• تعیین قطر گل میخ با توجه به ضخامت ورق

جوشکاری گلمیخ توسط دستگاهی به نام استادولدینگ انجام می‌شود. استاد ولدینگ دستگاهی به شکل تفنگ است و باعث می‌شود فرایند جوشکاری گلمیخ، به ‌خوبی تحت کنترل قرار گیرد و تا حد امکان ساده باشد. در هنگام استفاده از دستگاه استاد ولدینگ حتما به نکات زیر توجه نمایید:

در هنگام انجام فرایند جوشکاری گلمیخ توسط استاد ولدینگ، سطح ورقه باید کاملا خشک باشد. بعد از انجام عملیات جوشکاری گلمیخ، سطح سقف عرشه فولادی تمیز گردد. گل ‌میخ باکیفیت بوده و در ساخت آن از مواد اولیه مرغوب استفاده‌ شده باشد.

آیا هزینه اجرای سقف عرشه فولادی، به‌صرفه است؟

سقف‌های عرشه فولادی یکی اقتصادی‌ترین انواع سقف، در ساختمان‌سازی محسوب می‌شوند. هزینه اجرای سقف‌ عرشه فولادی نیز نسبتا پایین است. هزینه کلی استفاده از این نوع سقف، شامل این سه مورد می‌شود: هزینه تهیه مواد و مصالح، هزینه حمل‌ونقل و هزینه اجرای سقف‌ عرشه فولادی.

• هزینه مواد و مصالح:
  بخش بزرگی از این نوع هزینه مربوط به تهیه ورق، بتن، گل میخ و میلگرد می‌شود. هر چه وزن ورقه و ضخامت آن بالاتر باشد، طبعا هزینه نیز بالاتر خواهد رفت. همچنین تعداد گل میخ‌های به‌کاررفته در سازه نیز در هزینه نهایی موثر است، به‌علاوه، میزان بتن و تعداد میلگردها نیز در هزینه سازه تاثیرگذار هستند.
• هزینه اجرای سقف‌ عرشه فولادی:
  اعتبار شرکت اجراکننده سقف، کیفیت اجرا و نوع محاسبه هزینه‌ها،می‌تواند بر هزینه اجرای سقف‌ عرشه فولادی موثر باشند.
  گفتنی است بعضی شرکت‌ها، هزینه حمل‌ونقل را نیز جزوی از هزینه اجرا به حساب می‌آورند. که این هزینه‌ها حتما باید در برگ‎ خریدها ذکر شوند.
• هزینه حمل‌ونقل:
  برخلاف دو مورد قبل، این هزینه نوسان بالایی ندارد و تقریبا ثابت است.همان‌گونه که در قسمت هزینه اجرای سقف‌ عرشه فولادی ذکر کردیم. نوع شرکت خدمات‎دهنده می‌تواند در هزینه نهایی شما تاثیرگذار باشد. علاوه بر این، نوع شرکت اجراکننده سقف، می‌تواند در کیفیت سازه نیز بسیار موثر باشد. شرکت‌های مختلف، از مصالح و همچنین روش‌های اجرایی متفاوتی برای نصب این نوع سقف‌ها استفاده می‌کنند که طبیعتا نتایج مختلفی را از لحاظ کیفیت در اختیار مشتری قرار می‌دهند.

روش های اجرای سقف های مرکب با عرشه فولادی:

با توجه به افزایش جمعیت و اینکه اکثر ساختمان ها به صورت چند طبقه ای ساخته شده اند، بنابر این نیاز به استفاده از سقف های مرکب عرشه فولادی بیشتر احساس شده است و دیگر به ندرت از روش های قدیمی استفاده می شود زیرا استفاده از روش های قدیمی ساخت سقف ها، بسیار پرهزینه بوده و همچنین مدت زمان بیشتری طول می کشد.

بنابراین استفاده از سقف های عرشه فولادی روش به صرفه تری بوده و همچنین زمان ساخت را نیز به شدت کاهش می دهد.

در اجرای سقف ها به روش عرشه فولادی، به دلیل اینکه هزینه و متریال کمتری مورد نیاز است و همچنین به نیروی انسانی کمتری نیز برای اجرای پروژه نیاز می باشد و همچنین در سقف های عرشه فولادی مرحله قالب بندی دیگر مورد نیاز نمی باشد بنابراین ساخت این سقف ها با کمترین میزان بودجه قابل اجرا بوده و میتوان در ساختمان های چند طبقه چندین سقف را با هم بتن ریزی کرد و این خود یکی از دلایل کاهش هزینه در اجرای سقف های عرشه فولادی می باشد . اما در روش های قدیمی ساخت سقف، این هزینه ها بیشتر بوده در نتیجه بودجه بیشتری مورد نیاز می باشد. در این 4 بخش دو بخش فلزی سقف های عرشه فولادی و همچنین آرماتور وجود دارد به آن ها را در ادامه شرح خواهیم داد:

یکی از مهمترین و اصلی ترین بخش ها دراجرای سقف های عرشه فولادی، ورق گالوانیزه است.

در هنگام خرید ورق ها باید دقت زیادی به خرج داد و به خصوصیات و شکل فیزیکی ورق و همچنین خصوصیات شیمیایی پوشش فلزی و جنس ورق توجه بسیاری داشت. آرماتور و ورق گالوانیزه مشخص کننده ضخامت و کیفیت سقف های عرشه فولادی هستند و همچنین این دو مورد مشخص کننده کیفیت نهایی سقف اجرا شده خواهند بود.
خصوصیت فیزیکی مهم ورق های گالوانیزه، ضخامت استاندارد آن هاست این میزان براساس استاندارهای تعریف شده جهانی مشخص می شود، این ورق ها خصوصیات شیمیایی نیز دارند که باید به آن ها هم توجه کرد. بعضی از این خصوصیات شیمیایی شامل رنگ، نوع آلیاژ استفاده شده درساخت این ورق ها و همچنینی ضخامت استاندارد آن ها می باشند. مورد مهم دیگری نی ز وجود دارد که توجه به آن در افزایش طول عمر و بهره وری بالاتر این سقف ها بی تاثیر نیست، آن عامل استفاده از پوشش های رنگی است . از ویژگی‌های شیمیایی ورق عرشه فولادی میتوان به پوشش رنگ، به نوع آلیاژ ترکیبی، ضخامت و استانداردی که این پوشش ها دارند اشاره نمود، عامل مهم بعدی در طولانی شدن عمر و بهره وری بیشتر سقف ها مهم است، استفاده از پوشش های رنگی می باشد.

استفاده از پوشش رنگی در ورق عرشه فولادی:

همانطور که توضیح داده شد در ساخت ورق های عرشه فولادی از عنصر مهمی به نام ورق گالوانیزه استفاده می شود، در هنگام ساخت این ورق های گالوانیزه از “روی” برای ایجاد نوعی پوشش روی ورق های گالوانیزه استفاده می کنند که این کار موجب افزایش طول عمر ورق در برابر عواملی مانند رطوبت و زنگ زدگی می شود. گاهی برای بالابردن طول عمر بیشتر حتی علاوه بر استفاده از پوشش روی، از روش رنگ کردن نیز استفاده می کنند که اینکار موجب می شود که طول عمر ورق چندین برابر افزایش یابد. مرحله پوشش رنگ، خود شامل دو مرحله می شود که مرحله پس رنگ زدن و پیش رنگ زدن است:

• پس رنگ زدن:
  در این روش بعد از اجرا و نصب سقف عرشه فولادی، برای زیبا تر شدن و دادن جلوه بیشتر به کار و همچنین حفاظت از سقف در برابر عوامل طبیعی و مخرب مانند بارش ها و زنگ زدگی مخصوصا در مناطق مرطوب، سقف را رنگ می کنند.
• پیش رنگ زدن:
  از این روش بیشتر درپروژه های صنعتی استفاده می شود و برای محافظت از ورق های عرشه فولادی در برابر خوردگی بر خلاف روش ارل بعد از انجام مرحله فرم آن ها را رنگ کرده و سپس نصب میکنند. با توجه به اینکه ورق مورد استفاده دارای چه کاربردی هست. چه در مصارف صنعتی، تجاری و یا صنایعی که ظاهر محصول از نظر زیبایی مهم هست و یا حتی جهت حفاظت فلز از خوردگی یکی از سیستم های رنگ آمیزی توضیح داده شده در کاربرد های گوناگون استفاده می شود. همچنین با توجه به نوع کاربرد ورق در صنایع مختلف از رنگ های تخصصی و مرتبط با همان کاربرد را باید استفاده نمود..

نکات مهم در پوشش رنگی در ورق عرشه فولادی:

• ویژگی بسیار مهمی که برای رنگ کردن ورق ها باید حتما وجود داشته باشد این است، که بین رنگ و ورق عرشه فولادی چسبندگی لازم وجود داشته باشد.
• از رنگ های معمولی برای رنگ کردن ورق های عرشه فولادی نمی توان به تنهایی استفاده کرد.قبل از رنگ کردن باید روی ورق ها وشش فلزی کار شده باشد یعنی قبل از رنگ کردن حتما باید عمل گالوانیزاسیون انجام شده باشد سپس عمل رنگ کردن صورت پذیرد.
• برای اینکه ورق های عرشه فولادی از محافظت کافی و بالایی برخوردار باشند.
  حتما ورق فولادی باید از نوع گالوانیزه یعنی دارای پوشش فلزی روی باشد تا مقاومت و استحکام لازم را داشته باشد، همچنین مقدار آن با توجه به استاندارد BS حدود 275 گرم بر متر مربع یعنی مقداری حدود 0.02 بر روی سطح باشد .
• ورقی که برای پوشش رنگ استفاده می شود حتما باید خصوصیاتی داشته باشد، مثلا باید حتما استانداردهای لازم مانند استاندارد BS فولادی را دارا باشد و مقاومت این ورق ها باید حداقل 2200 کیلوگرم بر سانتی متر مربع باشد.

فولاد هایی که در این زمینه برای ساخت این ورق ها کاربرد دارند دارای استاندارهای زیر می باشند:

• دارای استاندارد ST12 باشند که تنش جاری شدن آن ها ۲۸۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع می باشد.
• شامل استاندارد ST13 حتما اید باشند و تنش جاری شدن در این استاندارد ۲۴۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع می باشد.
• دارا بودن استاندارد ST14 که تنش جاری شدن آن حدود ۲۱۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع است، که در همه این استانداردها ورق ها باید دارای ضخامت‌های بین ۰٫۷۵ الی ۱٫۵ میلیمتر باشند.

قیمت ورق های سقف عرشه فولادی:

قیمت های ورق های عرشه فولادی مانند سایر محصولاتی که از فولاد به دست می آید، به روز بوده و به طور مستقیم از قیمت روز ورق گالولنیزه تاثیر می پذیرد. در انجام پرروژه های ساختمانی قیمت سقف عرشه فولادی به عواملی مانند قیمت ورق عرشه فولادی بستگی دارد، که ممکن است گاهی قیمت ورق پایین و مناسب بوده که در این صورت هزینه تمام شده برای انجام سقف عرشه فولادی کاهش یافته و گاهی نیز با توجه به شرایط مختلف قیمت ورق ممکن است بالا برود که در این صورت هزینه بیشتری را بابت خرید ورق و در نتیجه انجام پروژه سقف عرشه فولادی باید پرداخت نمایید.

میلگردهای حرارتی چیست؟

آخرین مرحله در پروژه های سقف های عرشه فولادی بتن ریزی می باشد . در این مرحله اتفاقاتی ممکن است با توجه به شرایط بیفتد، مثلا با توجه به شرایط آب وهوایی در آن منطقه و تغییر ناگهانی دما، اگر بتن ریزی در سطح گسترده ای انجام شود، ممکن است بتن ها بعد از خشک شدن دچار ترک خوردگی شود، در اینگونه محل ها با این نوع آب و هوا بهتر است که از میلگردهای حرارتی برای پروژه استفاده شود که دارای قطر 8 میلیمتر می باشند.

میلگردهای سازه ای چیست؟

از این نوع میلگردها هم با توجه به کاربردشان در ساختمان ها استفاده می شود.در استفاده از این نوع میلگرد دو عامل مهم نقش به سزایی دارند.در استفاده از میلگرد سازه ای اسکلت بتنی و یا فلزی بودن ساختمان بسیار مهم است.
الف) در ساختمان هایی که با اسکلت فلزی ساخته شده اند، به جای میلگرد های کشش از ورق های فلزی استفاده می شود.
ب) در ساختمان هایی که با اسکلت بتنی ساخته شده اند درتمامی شیارهای ورق فلزی از میلگرد های سازه ای باید استفاده نمایید.
دلیل تاثیر طول دهانه فلزی بر روی اندازه و فاصله میلگرد های سازه ای در ساختمان های بتنی نیز همین است.
اگر به تمامی موارد ذکر شده در بالا توجه داشته باشید متوجه خواهید شد، که قیمت سقف های عرشه فولادی در مقایسه با سایر روش های قدیمی بسیار کم هزینه تر و به صرفه تر خواهد بود. همین دلیل در اکثر ساختمان های چند طبقه و بزرگ و همچنین در ساخت آسمان خراش ها از سقف های عرشه فولادی استفاده می گردد. در شهر های بزرگ تر استفاده از این نوع سقف ها بیشتر به چشم میخورد و دلیل آن به صرفه تر بودن و سازگاری بیشتر این نوع سقف ها با شرایط آب و هوایی مختلف می باشد.

جمع‌بندی

نکته‌ای که در اجرای سقف‌های مرکب عرشه فولادی بسیار مهم است ولی متاسفانه گاهی به اندازه کافی به آن توجه نمی‌شود، اقدامات پس از فرایند نصب سقف است. سهل‌انگاری در انجام این اقدامات، می‌تواند پیامدهای ناگواری در پی داشته باشد. یکی از این اقدامات مربوط به آزمون سازه به لحاظ لرزش و جابجایی است. در صورتی که اجرای سازه، به صورت اصولی انجام شده باشد، پیمانکار نباید در این مورد نگرانی داشته باشد و ملزم به انجام این آزمون‌ها است.مورد دوم مربوط به تمیزکاری سقف و بازدید از قسمت‌های مختلف سازه است تا در صورت مشاهده هر نوع نقصی در سازه، اقدامات ایمنی لازم انجام شود.